![](/media/lib/496/n-przykladypigmentu-3d471d902c1641c243b1db5fdfde9d7a.jpg)
Zwyczaje pogrzebowe w najstarszym mieście na świecie
22 marca 2022, 10:00Międzynarodowy zespół ekspertów przyjrzał się bliżej zwyczajom grzebalnym w najstarszym mieście świata, Çatalhöyük. Domy w Çatalhöyük noszą ślady odbywania w nich rytuałów, w tym rytuałów pogrzebowych. Zmarli chowani byli w domach, w przypadku niektórych z nich używano pigmentów, a miejsca pochówku malowano.
![](/media/lib/467/n-picie-fc502034494f18745a9263506b84a853.jpg)
Więcej alkoholu to mniej mózgu. Już niewielka ilość prowadzi do zmniejszenia objętości mózgu
7 marca 2022, 11:13Nie od dzisiaj wiemy, że spożywanie dużych ilości alkoholu negatywnie wpływa na mózg. U alkoholików następuje zmiana struktury i wielkości mózgu, co negatywnie odbija się na ich zdolnościach poznawczych. Jednak wyniki najnowszych badań pokazują, że do zmian mózgu dochodzi już przy spożyciu od niewielkich do umiarkowanych ilości alkoholu
![](/media/lib/471/n-cukrzy-a2ed6a1bc277b0b1ed6d2001ab161f8f.jpg)
Profil lipidowy pozwala przewidzieć ryzyko cukrzycy na dekady przed jej pojawieniem się
7 marca 2022, 09:32Badania profilu lipidowego pozwalają określić ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2. i choroby układu krążenia na dekady przed ich pojawieniem się, twierdzą naukowcy z Lipotype, Uniwersytetu w Lund oraz Twincore Centre for Experimental and Clinical Infection Research. Ich zdaniem szczegółowe opisanie profilu lipidowego pozwalałoby zapobiec cukrzycy u osób, u których profil taki byłby niekorzystny
![](/media/lib/332/n-geny-cd3b5b28fd9550d11642318e53153e3c.jpg)
Uczeni chcą stworzyć drzewo genetyczne całej ludzkości
2 marca 2022, 11:58Naukowcy z Big Data Institute na University of Oxford we współpracy z uczonymi z Massachusetts Institute of Technology (MIT) i Uniwersytetu Harvarda dokonali ważnego kroku w kierunku stworzenia genetycznego drzewa genealogicznego całej ludzkości. Zintegrowali dane dotyczące genomów ludzi żyjących współcześnie oraz w prehistorii, a zaprzęgnięte do pracy algorytmy stworzyły drzewo genealogiczne, na którym umieściły niemal 27 milionów przodków tych osób.
![](/media/lib/493/n-wenusgoto-f681262d7a504097d8fdca2e2587057c.jpg)
Włochy, a może Ukraina? Skąd pochodzi słynna Wenus z Willendorfu?
28 lutego 2022, 18:08Wenus z Willendorfu, jedno z najważniejszych dzieł sztuki europejskiej, jest wyjątkowe nie tylko z powodu swojego wyglądu, ale również użytego materiału. Rzeźbę wykonano z oolitu, skały osadowej, która nie występuje w pobliżu Willendorfu. Antropolog Gerhard Weber, geolodzy Alexander Lukender i Mathias Harzhauser oraz specjalistka prehistorii Walpurga Anti-Wieser z Muzeum Historii Naturalnej w Wiedniu określili, skąd pochodził materiał, z którego powstała Wenus.
![](/media/lib/492/n-wilk(2)-66cbb594f4e4d8b4306f48edae2cd162.jpg)
Młody wilk z Austrii osiedlił się w Polsce
23 lutego 2022, 16:50Wilk z Austrii osiedlił się w Polsce, a konkretnie w zachodniej części Lasów Lublinieckich (pomiędzy Strzelcami Opolskimi a Lublińcem). To młody samiec, pochodzący z regionu Waldviertel.
![](/media/lib/492/n-bartek2-bc6a70e8bca04958ce57564f1a971f0a.jpg)
Dąb Bartek po raz drugi doczeka się potomstwa wegetatywnego
22 lutego 2022, 17:39W zeszłym tygodniu leśnicy-arboryści z Arboretum Leśnego im. prof. S. Białoboka w Stradomii pobrali zrazy, czyli fragmenty pędów z dębu Bartka. Dzięki temu sędziwe drzewo, które rośnie na terenie Nadleśnictwa Zagnańsk (woj. świętokrzyskie), doczeka się wegetatywnego potomstwa. Pobrane pędy zostaną zaszczepione na innych dębach - podkładkach. Ich pędy po skróceniu będą połączone ze zrazem. Dzięki temu pomnik przyrody zostanie zachowany genetycznie.
![](/media/lib/492/n-stonka-324c08a0223f1f49f4673e8eac0e4d24.jpg)
Błyskawiczna ewolucja uodparnia stonkę ziemniaczaną na dziesiątki insektycydów
22 lutego 2022, 09:25Stonka ziemniaczana wyewoluowała odporność na ponad 50 różnych rodzajów insektycydów, stając się tym samym „superszkodnikiem” odpornym w dużej mierze na działania ludzi mające na celu uchronienie przed nią upraw. Jak wykazały nowe badania, owad osiągnął ten sukces korzystając ze zróżnicowania swojego genomu, dzięki czemu różne populacje z terenu USA szybko zyskały odporność na niemal wszystkie chemikalia, jakimi ludzie próbują je zwalczać.
![](/media/lib/491/n-jamn-5caa76b954526ccb60878b18459c7b0b.jpg)
Polscy archeolodzy badają w Serbii kurhan stepowych koczowników
21 lutego 2022, 09:19Stosowanie ochry i ponadprzeciętny wzrost zmarłych wskazują, że pochowani byli przybyszami, mówi doktor Piotr Włodarczak, profesor Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk. Uczony wraz z zespołem bada kurhany, jakie na terenie dzisiejszej Serbii budowali przybysze ze stepów współczesnej Ukrainy i Rosji. To właśnie oni przynieśli na zachód Europy zwyczaj stosowania ochry przy pochówkach i chowania pojedynczych osób w dużych kopcach.
![](/media/lib/487/n-talarowska-b29c0305d110c06c9044a38aee3e76f3.jpg)
Łódź: naukowcy chcą lepiej poznać czynniki oddziałujące na powstawanie i przebieg zaburzeń osobowości borderline
18 stycznia 2022, 05:16Specjaliści z Łodzi badają powstawanie i przebieg zaburzenia osobowości borderline (ang. borderline personality disorder, BPD). Interdyscyplinarnym zespołem kieruje dr hab. Monika Talarowska z Zakładu Psychologii Klinicznej i Psychopatologii Uniwersytetu Łódzkiego (UŁ). Zespół składa się nie tylko z psychologów. W jego skład wchodzą także naukowcy z Wydziału Biologii UŁ i Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.